آموزش تخصصی چرتکه

چرتکه چیست؟

تعاریف بسیاری در سایت ها و کانال های مختلف از این ابزار ساده و در عین حال شگفت انگیز شده است. امیدواریم بتوانیم خیلی ساده این ابزار را به شما عزیزان و مخاطبین محترم معرفی نمائیم.

مخاطب ما عموما والدینی هستند که به دنبال آشنائی با این ابزار و شیوه های آموزش ریاضی از طریق چرتکه می باشند. لذا با این مقدمه سعی می نمائیم به بهترین شکل ممکن تعریفی مفید از این چهارچوب شگفت انگیز داشته باشیم.

چرتکه یکی از ابزارهای رایج در آموزش ریاضیات به کودکان است که سابقه‌ای چندین هزار ساله دارد و در تمدن‌های مختلف به کار رفته.

به استناد نوشته های مورخان و محققان، چرتکه بین سالهای 2300 تا 2700 سال قبل از میلاد مسیح در زمان تمدن های بابلی مورد استفاده قرار می گرفت.

علیرغم اینکه تمایل ندارم شما را به اعماق تاریخ ببرم ولی لازم میدانم اندکی با تاریخ چرتکه آشنا شوید. در ادامه به این تاریخ و سابقه نیاز خواهیم داشت.

اولین چرتکه شناخته شده را با حرکت سنگریزه در نخلستان‌ها روی لوح‌های سنگی ایجاد کرده‌اند. سیستم شماره‌گذاری سومری یک سیستم شماره‌گذاری شصت‌تایی بود.

چرتکه حدوداً قرن پنجم پیش از میلاد به فرهنگ مصر و سپس یونان راه یافت. رومی‌ها، در حدود 300 سال پیش از میلاد، از شکلی از چرتکه استفاده می‌کردند که شبیه شکل امروزی آن است.

شواهدی وجود دارد که در حدود 200 سال پیش از میلاد اولین چرتکه چینی به نام  (Suanpan) یا جعبه شمارش با 7 مهره در هر میله وجود داشته است.

چینی‌ها اولین کسانی بودند که چرتکه را به صورت قابی با میله‌های عمودی و مهره‌های متحرک ساختند.

چرتکه حدوداً قرن چهاردهم از چین به ژاپن وارد شد، اما در دهه 1930 بود که ژاپنی‌ها با کاهش 7 مهره در هر میله به 5 مهره، سوانپان باستان را مدرن کردند و چرتکه ژاپنی را ساختند.

جالب هست بدونید که در ژاپن، کسانی که از چرتکه استفاده می‌کنند، می‌توانند گواهینامه‌های حرفه‌ای به نام (dan)  دریافت کنند که توسط جامعه تجاری شناخته شده است.

سوروبان ژاپنی ابزاری ایده‌آل برای آموزش اعداد و محاسبات پایه است و تمام عملیات حساب از جمله اعداد منفی و ضرب و تقسیم پیچیده با اعشار را می‌توان با آن انجام داد. کاربران پیشرفته چرتکه محاسبه ریشه‌های مربع و مکعب را نیز یاد می‌گیرند. سوروبان ژاپنی یک ابزار قدرتمند و ساده است که با کمک آن می‌توان به کودکان سیستم شماره‌دهی پایه و محاسبات ریاضی را آموزش داد. سوروبان موثرترین‌ و جامع ترین ابزار برای آموزش کلیه مفاهیم ریاضی در مقطع ابتدایی از طریق ابزار ریاضی است.

سوروبان نه تنها در آموزش ریاضیات مدارس ابتدایی مؤثر است، بلکه ژاپنی‌ها به این باور رسیده‌اند که سوروبان با تجسم حرکت مهره‌ها توسط کودکان، به طور شگفت‌انگیزی در آموزش محاسبات ذهنی به آنان مؤثر است. از این نظر، سوروبان یک ابزار مناسب برای تجسم محاسبه ذهنی مدرن است. هرچه دانش‌آموزان بیشتر در مورد سوروبان فیزیکی آموزش ببینند، تصاویر ذهنی قوی‌تر در مغز آن‌ها ایجاد می‌شود که امکان محاسبه سریع و دقیق ذهنی را فراهم می‌کند.

سوروبان ژاپنی ابزاری ایده‌آل برای آموزش اعداد و محاسبات پایه است و تمام عملیات حساب از جمله اعداد منفی و ضرب و تقسیم پیچیده با اعشار را می‌توان با آن انجام داد. کاربران پیشرفته چرتکه محاسبه ریشه‌های مربع و مکعب را نیز یاد می‌گیرند. سوروبان ژاپنی یک ابزار قدرتمند و ساده است که با کمک آن می‌توان به کودکان سیستم شماره‌دهی پایه و محاسبات ریاضی را آموزش داد. سوروبان موثرترین‌ و جامع ترین ابزار برای آموزش کلیه مفاهیم ریاضی در مقطع ابتدایی از طریق ابزار ریاضی است.

مزایای استفاده از چرتکه چیست ؟

چرا توصیه میکنیم کودکان از چرتکه استفاده کنند و این ابزار چه مزایائی دارد.

به عنوان اولین و جامع ترین گفته و شنیده در یک کلام این  ابزار به رشد ذهن قوی و پایدار کمک می‌کند.

کار با چرتکه موجب می‌شود دانش‌آموزان نه تنها در ریاضیات بلکه در جنبه‌های دیگر زندگی نیز اعتماد به نفس داشته باشند. به طور خاص، آموزش چرتکه می‌تواند از راه‌های زیر به کودک کمک کند.

پایه های ریاضی در ذهن کودک حتی قبل از فهم و درک کامل دانش ریاضی در ذهن او شکل می گیرد.

 یادگیری چرتکه درک درستی از ریاضیات را در سال‌های شکل‌گیری ذهن و رشد ایجاد می‌کند. با استفاده از جنبه بصری چرتکه، تمام مفاهیم انتزاعی ریاضی به مهره‌های ملموس منتقل می‌شوند. کودکان باید مهره‌ها را بشمارند و این باعث هماهنگی چشم و دست آن‌ها می‌شود. با تمرین، کودک تصویری از چرتکه را در ذهن خود ایجاد می‌کند تا ریاضیات ذهنی را انجام دهد. به طور کلی، این کار یک روش سرگرم‌کننده و جذاب برای آشنایی با ریاضیات پیچیده است.

استفاده از سمت راست مغز را بیشتر می‌کند

سمت چپ مغز روی تجزیه و تحلیل اطلاعات متمرکز است و سمت راست مغز روی تجسم، خلاقیت و تفکر تمرکز دارد. معمولاً از نیمکره چپ برای انجام محاسبات ریاضی با قلم و کاغذ استفاده می‌شود. آموزش چرتکه سمت راست مغز را تحریک می‌کند، در نتیجه توانایی کودک در حافظه، تجسم و مشاهده بهبود پیدا می‌کند.

درک منطقی را توسعه می‌دهد

 با گذشت زمان، کودکان توانایی تصور چرتکه در ذهن خود و محاسبات ذهنی را پیدا می‌کنند. وقتی کودک سؤال ریاضی را در مورد چرتکه خیالی تصور می‌کند، باید فکر کند و در ذهن خود منطق را برای انجام حرکت صحیح مهره‌ها به کار گیرد. انجام مکرر ریاضیات ذهنی توانایی کودکان را در استفاده از منطق در سایر سناریوهای زندگی به خوبی افزایش می‌دهد.

درک بهتر ریاضیات

تحقیقات نشان داده است افرادی که با چرتکه کار کرده اند، در مقایسه با کودکانی که با چرتکه آموزش ندیده‌اند، در حل انواع خاصی از مسائل ریاضی بهتر هستند. آموزش چرتکه توانایی کودک را در حل مسائل ریاضی با اعداد صحیح، اعشاری و گویا و مسائلی که به سطح بالاتری از تفکر منطقی نیاز دارند، بهبود می‌بخشد.

موجب ایجاد تمرکز می گردد

 در مطالعه‌ای که در یکی از مدارس کالیفرنیا انجام شده، محققان اثرات آموزش چرتکه را روی کودکان در کلاس تجزیه و تحلیل کرده‌اند. مشخص شده که دانش‌آموزانی که تحت آموزش چرتکه قرار گرفته‌اند، به صورت معنا داری بهبود قابل‌توجهی در تمرکز دارند.

بهبود دهند حافظه کوتاه مدت و تجسم

 یک مطالعه دو ساله با عنوان «تأثیر آموزش چرتکه بر محاسبه ذهنی کودکان چین» نشان داده که یادگیرندگان چرتکه از حافظه شنیداری و بینایی بهتری نسبت به کودکانی که چرتکه را آموزش ندیده‌اند، برخوردار هستند. مطالعه تحقیقاتی دیگری نشان داده است که یادگیری چرتکه می‌تواند تجسم را بهبود بخشد. این امر به این واقعیت مربوط می‌شود که دانش‌آموزان چرتکه را در ذهن خود تجسم می‌کنند. توانایی تجسم برای دانش‌آموزان در سایر زمینه‌های تحصیلی نیز مفید است.

چرتکه توانائی حل مسئله را افزایش می دهد

چرتکه برای کودکان مفید است، زیرا به آن‌ها در بهبود عملکرد تحصیلی کمک می‌کند. در ریاضیات، وقتی بچه‌ها با چرتکه کار می‌کنند، نمره آن‌ها افزایش می‌یابد. آموزش چرتکه می‌تواند توانایی حل مسائل حساب را افزایش دهد.

این وسیله آموزشی برای افرادی که مشکل بینایی دارند و همچنین برای هر کسی که می‌خواهد اصول محاسبات را بیاموزد مفید است. امروزه با پی بردن به نقش چرتکه در آموزش محاسبات به کودکان و حتی نوجوانان، و محاسبه ذهنی آنان، آموزش چرتکه گسترش چشمگیر یافته‌است

استفاده از چرتکه، نه‌تنها نیمکره چپ مغز کودک را به کار می‌گیرد، بلکه به بهبود حافظه و رشد توانایی‌های مغز وی کمک می‌کند.

کودکانی که در سنین پایین و رشد ، آموزش چرتکه را شروع کردند، مهارت‌های حیرت آوری را در منطق و ادراک کسب می‌کنند. آنها موفقیت‌های دراز مدت در هر زمینه‌ای از زندگی را با توانایی تقویت‌ شده‌ای از مشاهده و تمرکز بدست می‌آورند به همین علت توصیه می شود آموزش چرتکه برای کودکان از سنین 4 و 5 سال آغاز گردد .

فواید چرتکه

با توجه به توضیحات و مطالب نوشته شده در مقاله ای که ملاحظه نمودید. به صورت تیتر وار میتوان فواید زیر را برای چرتکه در نظر گرفت.

• بهبود درک مفاهیم ریاضی
• مهارت های محاسباتی را بهتر و سریع تر می کند
• افزایش اشتیاق گوش دادن
• بهبودحافظه
• بهبود واکنش مغزی
• افزایش قدرت مهارت های ذهنی
• افزایش اطمینان واعتماد به نفس

اگر می خواهید که یک کودک نابغه داشته باشید، هیچ‌چیز بیشتر از آموزش چرتکه برای کودکان ، نمی‌تواند کارساز باشد. چرتکه یک راه تفریحی برای یادگیری ، و یک مهارت فوق العاده می‌باشد . در گروه سنی میتوان این مهارت را کسب نمود ولی محققان بهترین سن برای آموزش چرتکه را از 4 تا 14 سال پیشنهاد نمودند.

کودکان خود را با آموزش مهارت چرتکه به افرادی با اعتماد به نفس بالا تبدیل کنید.

انواع چرتکه

1 – چرتکه سوربان

چرتکه اصلی،چرتکه سوربان است و ساختار آن متشکل از اجزایی است که هر یک جزء معناداری از پیکره چرتکه سوروبان را تشکیل می دهد.ساختار ساده و هوشمندانه ای که قابلیت های زیادی را به آن اضافه کرده که هم اکنون پس از گذشت سال ها چرتکه سوربان علاوه بر پوشش بسیاری از اعمال محاسباتی ریاضی می تواند با شیوه ای صحیح تاثیر زیادی در آموزش و افزایش توانایی ذهنی خصوصا در دوران رشد مغزی داشته باشد.

ساختار چرتکه سوربان

ساختار چرتکه سوربان متشکل از اجزایی است که هر یک جزء معناداری از پیکره چرتکه سوربان را تشکیل می دهد.ساختار ساده و هوشمندانه ای که قابلیت های زیادی را به آن اضافه کرده که هم اکنون پس از گذشت سالها چرتکه سوربان علاوه بر پوشش بسیاری از اعمال محاسباتی ریاضی می تواند با شیوه ای صحیح تاثیر به سزایی در آموزش و افزایش توانایی ذهنی خصوصا در دوران رشد مغزی داشته باشد.

با استفاده از اصول آموزشی چرتکه ژاپنی سوربان در کنار محاسبات ذهنی و با استفاده از تکنیک های پیشرفته و چند رسانه ای مبتنی بر یادگیری برای کودکان ، آنها به سرعت ، توانائی یادگیری این روش و در نتیجه محاسبات ریاضی را به صورت کاملا حرفه ای و سریع و دقیق بر روی چرتکه و ذهن خود انجام دهند.

در این روش کودکان بعد از یادگیری و آشنایی مراحل اولیه کار با چرتکه بعد از مدتی با تصور چرتکه به صورت مجازی و ذهنی قادر خواهند بود مسائل ریاضی را به صورت تصوری و در ذهن خود انجام دهند.

بر خلاف آموزش سنتی در ریاضی که تنها استفاده از نیمکره چپ مغز به کار گیری می شد ، تصور چرتکه توسط کودکان باعث به کار افتادن نیمکره راست مغز بواسطه تصور چرتکه خواهد شدکه در عین حال با استفاده از منطق نیمکره چپ و جابجائی مهره چرتکه ها بصورت مجازی و با استفاده از نیمکره راست و ترکیب این دو باعث توسعه و افزایش عملکرد نیمکره های راست و چپ مغز خواهد شد.

گذشته از این آموزش تصویری چرتکه با استفاده از تکنیک های زیر به دانش آموزان کمک می کند تا سریعتر به این روش مسلط شوند.

 2 – چرتکه ملیسا و سگش

بهترین چرتکه برای آموزش ریاضیات ممکن است این چرتکه باشد. این چرتکه به سبک سنتی است و دارای ۱۰۰ مهره با رنگ روشن در داخل یک قاب شمارش چوبی است. هر سیم با روکش ضخیم ۱۰ دانه را در خود جای داده است.

3 – چرتکه چوبی

تخته چوبی به زیبایی با رنگ های روشن تزئین شده و دستگیره ها نیز اندازه مناسبی دارند. کودکان مهره های رنگی را در امتداد مسیرها برای ساخت و حل معادلات حرکت می دهند و می توانند عملیاتی مانند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را انجام دهند.

4 – چرتکه چوبی طرح ملیسا

این چرتکه چوبی شامل ۵۵ مهره رنگارنگ و ۲ تخته چوبی قابل تعویض دو طرفه است. تخته ها در تطبیق رنگ با مهره ها هستند که از این طریق به راحتی می توان عمل جمع و تفریق را انجام داد. کودکان کوچکتر می توانند به سادگی از الگوی رنگ پیروی کنند.

5 – چرتکه چوبی لوو (Lewo)

این چرتکه دارای ردیف هایی از مهره های رنگارنگ در دو طرف و یک قاب چوبی است که شکل یک دایناسور سبز روی آن نقاشی شده. ده ردیف ده مهره ای وجود دارد که از ۵ رنگ مختلف (قرمز، آبی، نارنجی، سبز و زرد) تشکیل شده اند که از این طریق مهارت های هماهنگی چشم و دست، تشخیص رنگ، شمارش و مرتب سازی در کودکان تقویت می شود. این چرتکه سبک است و کودک هر موقع که بخواهد می تواند از آن استفاده کند.

6 – چرتکه چوبی ویسنر (۱۰۰ مهره)

این چرتکه دارای ۱۰۰ مهره آبی و قرمز است. میله های این چرتکه از هر دو طرف به یک تخته چوبی متصل شده اند و در هر میله حداقل ۱۰ مهره قرار دارد. به هر دو صورت ایستاده و خوابیده می توان از این چرتکه استفاده کرد. از این طریق کودکان می توانند مهارت های شمارش و سایر کارهای ساده ریاضی را بیاموزند.

7 – چرتکه دو منظوره

این چرتکه دارای مهره هایی با رنگ روشن بر روی قاب چوبی کاج است، در داخل یک سینی بلوک های چوبی وجود دارد که در یک طرف دارای نمادها و اعداد ریاضی و از طرف دیگر حروف الفبا هستند که به کمک آن ها، کودکان می توانند مهارت های حرکتی ظریف، مهارت های حل مسئله خود را بهبود بخشند.

سن مناسب برای شروع چرتکه

ریاضی به عنوان موضوعی برای آموزش کامل یک کودک، یک “باید” محسوب می شود. در آزمایش مهارت‌های ریاضی یک کودک، شما به خوبی می توانید عملکرد آکادمیک را در بلند مدت پیش‌بینی کنید. اعتقاد بر این است که ۴ الی ۷ سال بهترین سن کودک برای یادگیری مفاهیم جدید می‌باشد و این سنی است که قدرت فهم مغز، عالی است و میتوان چیزها را برای مدت طولانی‌تری بخاطر سپرد.

فعالیت مغز کودک در زمان رشد آنها بالاتر است چنانکه بیشترین رشد مغز انسان از ۴ تا ۱۴ سالگی می‌باشد. بهترین زمان وقتی است که فرکانس عصب‌ها در مغز افزایش می‌یابد. قدرت حافظه، تمرکز و مهارت‌های استدلال یک کودک در این فاز با قرار گرفتن در مسیر صحیح، جهش می‌یابند.

رشد سرعت و مهارت های محاسباتی با چرتکه

ریاضیات ورزش مغز است. رشد سرعت و مهارت‌های محاسباتی می باشد. کودکانی که از چرتکه استفاده می‌کنند، از حل‌کنندگان ماهر مسائل می‌شوند. فقط ۳۰ دقیقه تمرین در روز می‌تواند به کودک در انجام محاسبات پیچیده در کسری از ثانیه کمک کند.

ریاضیات توانایی تفکر جانبی را ایجاد می‌کند. آموزش چرتکه برای کودکان شامل هماهنگی بین دست و چشم می‌باشد که نیم‌کره راست مغز را تحریک می‌کند. انجام دادن چند کار همزمان برای این کودکان سخت نیست. کودک شما همین گونه در ورزش یا اوریگامی و یا موسیقی، در صورتیکه چرتکه را به خوبی بلد باشد، خوب عمل خواهد کرد. آنها توانایی تفکر بیرون از جعبه را نیز یاد خواهند گرفت واین کار  در نهایت آنها را خلاق‌تر می‌کند.